dray bosma

Zondagochtend. Het is de dag van mijn tweede hardlooprondje langer dan 15 kilometer, van dit jaar. De Dam tot Damloop 2017. Nog voor de wekker gaat ben ik aan het wakker worden. Half slapend droom ik dat ik het startbewijs van zangeres Anouk met de post heb ontvangen. In de droom vraag ik me af hoe dit kan, en tevens bedenk ik dat via een persoonlijk bericht op Facebook kan doorgeven dat ik haar startbewijs heb ontvangen. Zoals het in dromen gaat (bij mij wel), staat Anouk dan ineens naast me om het startbewijs in ontvangst te nemen. Als dank wil ze wel met mij op de foto. Ik vind dat een vreemd idee en bedankt haar vriendelijk. Dromen. Ze zijn lang niet allemaal als die van Martin Luther King.

Ik schud de droom van me af en begin aan mijn ontbijt. Voedzaam, maar niet te zwaar. Mijn start is om 11:00 uur in Amsterdam. Geen tijd voor getreuzel deze ochtend! Als bij iedere officiële run ben ik vooraf lichtelijk gespannen. Dat is vaak het geval wanneer ik met de trein moet reizen. Ben ik zelf op tijd op het station, en zorgt de NS er ook voor dat de trein op tijd rijdt? Piekeren. Ik haat het, het is negatief fantaseren. Dat blijkt, want ik ben ruim op tijd op station Almere Centrum en de trein naar Amsterdam Centraal is ook op tijd. Om 10:30 uur komen we aan in hartje Amsterdam. Het is druk op het station. Veel mensen in korte broek en lange hardloop-tights, in vooral schreeuwende neonkleuren lopen er rond.  lopen Edo grapt een oude mop dat iedereen op de vlucht is voor goede smaak van kleding.

Om ongeveer 10:45 uur sta ik met honderden andere hardlopers in het startvak. We worden allemaal enthousiast gemaakt om een soort van ochtendgymnastiek te doen. Velen doen fanatiek mee. Ik niet. Ik moet straks nog ruim 16 kilometer hardlopen. Rustig aan beginnen, is mijn motto. Dan ga ik niet als een debiel op eenzelfde plek staan springen en zwaaien. Edo staat buiten het hek, aan de oostelijke kant van de Prins Hendrikkade en maakt nog een paar foto’s. Een paar minuten voor 11:00 uur begint het serieus te worden. Het duurt niet lang en dan mogen we! Bijna iedere hardloper zet de hardloop-app, gps-horloge of timer op stand by, want wanneer straks het startschot klinkt moet alles geregistreerd worden. Stel je eens voor dat de tijdsregistraties van Event Timing niet werkt!

Om 11:00 gaan we dan! Het startschot, genomen door de roeikampioenen Tycho en Vincent Muda heeft geklonken. Ik ben vol verwachting! Ga ik het halen? Ben ik fit genoeg om deze afstand in 1 keer uit te lopen of zal ik er onderweg een paar verplichte wandelingetjes moeten tussenvoegen? Na de eerste 800 meter rennen we enthousiast de IJtunnel in. Het asfalt loopt af en ik merk al direct dat ik te snel ga, ik probeer mijn snelheid te minderen, maar voel de pijn al in mijn scheenbenen opkomen. Ik pers een vierletter-scheldwoord ik uit mijn mond. Ik vertel mijn innerlijke dat ik echt niet in de IJtunnel ga wandelen. Deze ochtend nog, en de jaren hiervoor, heb ik wandelaars in deze tunnel voor watjes uitgemaakt. Ik besluit eerst de IJtunnel uit te lopen en dan nog een stukje langs de Leeuwarderweg.

Steeds weet ik een korte wandeling voor me uit te schuiven. Eenmaal bij het 5 kilometer punt aangekomen, is mijn lichaam genoeg warmgelopen en verdwijnt de pijn in de benen. Onderweg, in Molenwijk, moet ik lachen om de nuchtere opmerking van een van de toeschouwers. ‘Vanochtend vond je het nog een goed idee,’ wordt ons in het plat Amsterdams verteld. Het publiek van deze run is een van de beste. Ik raad iedere hardloper aan om minimaal een keer aan de Damloop mee te doen. Het is een feest! Na ruim 9 kilometer te hebben gelopen, rennen we Amsterdam uit, over de Verlengde Stellingweg. Een stuk van 1 kilometer het stukje naast de A8, waar we langs de Kolkweg, via de Noorder IJ- en Zeedijk eindelijk Zaandam in lopen. We passeren bijna de 12 kilometer.

Nog 4 kilometer te gaan. Ik voel een persoonlijke overwinning. Het moet heel raar lopen*, wil het nu nog misgaan. Vandaag ga 16 kilometer in 1 stuk uitlopen! Geen wandelingen voor mij. Op de dijk is het bewolkt en er staat een koude wind, maar het deert me niet. Herhaaldelijk haal ik andere hardlopers in. Het tempo zit er goed in en op de Zuiddijk is het gezelligheid alom. Een laatste scherpe bocht en ik weet uit ervaring dat we de 14 kilometer aangetikt hebben. Nu nog een recht stuk richting het centrum van Zaandam. Nu kan het alleen nog maar leuker worden. Het duurt nu niet meer lang voor we de medaille om de nek krijgen gehangen. Nog een paar bochten te gaan. Ik had gehoopt de run uit te lopen. Misschien na anderhalf uur hardlopen. Wanneer ik gefinisht ben blijkt dat ik hieronder zit. 01:23:38 uur. Ik ben blij. Een medaille én mooie ervaring rijker.

*woordspeling

Ik ken de man al een tijdje. Ik weet niet hoe hij heet, maar ik kom hem vaak tegen. Af en toe in de trein op de heen- en terugreis tussen Almere en Amsterdam-Zuid, maar ook zie ik hem soms in het weekend in het centrum van Almere wandelen. Hij kijkt me dan glimlachend aan. Ik glimlach beleefd terug. Hij is, denk ik, ouder dan ik. Een grote man met een dikke neus in het gezicht, welke wordt geaccentueerd door een zilverkleurige bril. De man is niet lelijk. Wel een beetje opzichtig.

Fred van Leer, de -naar mijn mening- altijd aanwezige stylist, zal de man zeer waarschijnlijk omschrijven als een vitrinekast-homo: iedereen ziet dat hij in de kast zit, behalve de man zelf. En dat de kleding die de man draagt weliswaar van een duur merk is, maar er te verlept uitzien om nog iets uit te stralen. Dit omdat ze door de drager niet gewaardeerd worden. ’s Avonds stapt de man meer dan waarschijnlijk uit zijn pantalon, om deze op de slaapkamervloer te laten liggen, en deze de volgende dag weer aan te trekken.

Wanneer de man ’s ochtends in de trein zit, valt het op dat hij soms twee verschillende sokken aanheeft. Of hij is een verward persoon of hij vind het leuk om excentriek te zijn. Die mensen zijn er genoeg. Ik heb ooit dagenlang gympies in 2 verschillende kleuren gedragen. Mijn excuus is dat ik toen 15 jaar was en het was in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Een periode waarin 2 verschillende kleuren schoenen niet het meest excentrieke was dat je kon dragen.

Soms probeer ik te achterhalen wat het verhaal van de man is. Werkt hij net als ik in Amsterdam of reist hij voor de lol heen en weer met de trein? Het zal me niet verbazen wanneer het laatste het geval blijkt te zijn. Hij is volgens mij vermogend genoeg om de duurdere kleding te kopen, maar net niet rijk genoeg om een goede kledingadviseur in te huren. Ik ben niet nieuwsgierig genoeg om de man te achtervolgen waar hij woont. Of werkt.

Zo zijn er meer mensen met wie ik meereis van Almere naar Amsterdam (en andersom) die me  opvallen. Zoals de kalende man, altijd in joggingbroek, die steevast -wanneer we station Weesp passeren- zijn blikje Red Bull in een paar slokken leegdrinkt. Of die corpulente dame met dun haar en haar versleten schoenen, die iedere reis een aflevering van haar favoriete televisieserie op de tablet bekijkt. Waarom een blikje Red Bull? En welke serie bekijkt de dikke dame? Het is beslist geen comedy, want ze lacht nooit.

Dinsdagavond. Ik loop van station Almere Centrum naar huis. Ik heb deze dinsdag het klokje rond gewerkt, van 8- tot 8 uur. Oké. Ik bedoel van kwart voor 8 ‘s-ochtends tot kwart voor 8 in de avond, als we dan toch gaan ziften. Ik vertrek een kwartiertje eerder, dat scheelt me een half uur om thuis te komen. Kortom, het is inmiddels al donker wanneer ik naar huis wandel. Op het Spoorbaanpad, een lang fiets- en voetpad net voorbij het station zie ik een man op een heuveltje van zand zitten. Een zielig hoopje. Ineengedoken, met de ellebogen rustend op zijn schoot en het hoofd treurig hangend. Ik wil in principe doorlopen en doen alsof ik niets zie, maar ineens komt de vraag ‘Is er iets?’ uit mijn mond. Ik verbaas mezelf. Hoort dit bij het ouder worden? Dat je dingen zegt voordat je besluit om ook maar iets te zeggen?

‘Och, hou maar op,’ zegt de man op de heuvel.
Ik weet niet wat me er toe drijft, maar ik loop in een rechte lijn naar de man op de heuvel.
‘Hoezo?’ vraag ik hem. De man ziet er vief, krachtig uit. Daarnaast toch ook gekrenkt.
‘Ik ben de duivel, en het is de laatste tijd niet leuk om mij te zijn.’
‘De duivel,’ itereer ik de man. ‘Als in Satan, Beëlzebub en de anti-Christ?’ Het voelt als een raar toneelstuk, waarin ik me bevind.
‘Die ben ik,’ en hij richt zijn rug.
Ik deins achteruit. Ik zie nu ook de kleine hoorntjes op zijn hoofd. Als van een jong geitje. Bijna vertederend. Maar ik blijf op mijn hoede. Het is toch een ontmoeting met een demon. Ik heb deze figuren niet eerder ontmoet, maar ik ken de huiveringwekkende verhalen. Ik heb meteen spijt dat ik het gesprek ben aangegaan.

‘Vroeger had ik er nog een beetje lol in om de psyche van argeloze mensen over te kopen. In ruil voor wat rijkdom en een beetje macht. Tegenwoordig met social media, voelt iedereen zich al machtig en rijkdom vinden ze in de vele ‘likes‘.
‘Ik denk dat jij, als duivel wel in je element moet zijn de laatste maanden. Zeker wanneer je het nieuws een beetje volgt,’ Ik ben een beetje stoutmoedig. ‘De Aarde staat in brand. Een perfecte plek waar de duivel zich thuis moet voelen!’
De duivel staat op en zijn lichaam torent zich boven mij uit. Ik schrik.
Niet dan?’ vraag ik hem met een trillende stem.
‘Nee,’ antwoord de duivel met een grom in de keel. ‘Ik heb er geen vat meer op. De verdorvenheid in deze wereld glipt me als los zand door de vingers. ‘
‘Is het zo erg?’ ik probeer het gesprek een beetje luchtig te houden. Het is tenslotte de duivel die voor me staat.
‘Wanneer de mens niet bang is voor de hel, en deze zelf creëert op deze planeet, heb ik er geen plezier meer in,’ de duivel kijkt beledigd voor zich uit. ‘Dan is voor mij de lol eraf, Dray.’

Nog voordat ik kan reageren, is de duivel weg. Ik sta alleen naast het zandheuveltje bij het Spoorbaanpad in Almere. Een schroeilucht vult mijn neus en ik kan niet bevatten wat me zojuist is overkomen. Was het een illusie? Een beleving of een dagdroom … Ik kom weer bij zinnen en loop door het zand terug naar het fietspad. Een fietser zonder fietsverlichting passeert mij. Ik kijk hem achterdochtig na. Na een paar honderd meter gelopen te hebben, wanneer ik bijna thuis ben, besef ik dat de duivel zojuist mijn naam noemde, en ik weet niet of ik daar blij mee moet zijn.

Ik sprak mijn moeder afgelopen woensdagavond. Dat is voor mij en mijn moeder niet zo bijzonder, want ik telefoneer al jaren met haar op de woensdagavond. Eigenlijk sinds Edo en ik in augustus van 1998 naar Almere zijn verhuisd, hou ik wekelijks contact met mijn moeder over de telefoon. De eerste jaren was het standaard dat mijn vader, leuk bedoeld, het gesprek onderbrak om te vragen wie ze aan de telefoon had. Bijna iedere woensdag. Op het laatst was het niet altijd even leuk, maar sinds mijn vader in 2009 overleed, mis ik het nu wel eens.

Afgelopen woensdag sprak ik haar weer, als vanzelf. Ze had die ochtend het weblogbericht van 6 september j.l. gelezen. Ze volgt alles digitaal via haar iPad. Deze heeft ze via thuiszorg. Om praktische redenen die waarschijnlijk alleen voordeel heeft voor de thuiszorgvereniging, maar dankzij dit apparaat blijft mijn moeder ook op de hoogte van alles wat digitaal in de wereld gebeurt. Niet altijd een voordeel. Ze snapt nog niet alles. Wat ook niet hoeft, maar zo begrijpt ze niet dat op Facebook een oude kennnis van mij niet meer vindbaar is. Leg dan maar uit dat ze ontvriend is, en het waarom. Ik lieg maar dat de persoon van Facebook is gegaan (mam, als je dit leest: ik leg dit woensdag nog wel uit).

Maar ze heeft er plezier in. Ze ziet vakantiefoto’s van (achter)kleinkinderen en andere leuke berichten van kennissen en vrienden. Ze is er actief mee bezig. Zo deelt ze zelf ook -per ongeluk- foto’s en berichtjes van anderen. Waarschijnlijk heeft ze dan net iets verkeerds aangeklikt. Zo zie ik dat ze met een onbekend iemand Facebook-bevriend is geworden. Als ik dan verder klik, blijkt het een bekende van een van mijn zussen te zijn. Dat zegt iets over mij. Maar wanneer je de leeftijd van 86 jaar hebt gehaald vind ik het heel energiek dat ze nog zo digitaal in het leven staat. Alleen het reageren op berichten doet ze nog niet. Niet online. Wel aan de telefoon. Zo wilde ze afgelopen woensdagavond toch wel weten of ik die Damloop ga lopen, of niet. Ze eindigde de vraag met de woorden: Jawel toch?

Het afgelopen weekend lag het papiertje, inclusief registratiechip, weer op de deurmat. Het startnummer voor de Dam tot Damloop. Voor mij een reality check, want dit betekent dat het niet al te lang  meer duurt dat ik in Amsterdam in een startvak mag gaan staan, om na het startschot 16 kilometers naar Zaandam te gaan hardlopen. Een opgave, want de laatste maanden heb ik in principe alleen maar rondjes van ongeveer 5 kilometer gelopen. Enkele blessures hielden mij, en mijn hardlooprondjes, kort. Nadat ik toch ben overgegaan tot de aankoop van hardloop-tights, loop ik nu zonder al te veel pijn en weet ik iets meer kilometers te maken. Heerlijk.

Meteen wilde ik afgelopen zondagochtend een rondje van 10 kilometer gaan hardlopen. Het begin ging lekker, maar na 3 kilometer achter me te hebben gelaten moest ik even een rustpauze inlassen. Balen. De rustpauze bestond uit een wandeling van 250 meter (ik heb het later gecheckt via afstandmeten.nl). Hierna kon ik weer verder met hardlopen. Kan ik die 16 kilometer afstand wel rennen over 2 weken? dacht ik. Ik besloot dat als ik over een week nog steeds moeite heb met hardlopen, ik mijn startnummer maar online moet aanbieden. Het hardlopen ging niet helemaal lekker, maar uit ervaring weet ik dat ik na het afleggen van 5 kilometer de pijn tijdens het hardlopen minder wordt. Dit bleek nu ook zo te zijn.

Wikken en wegen. Tijdens het rennen in tweestrijd zijn over ik wel of niet moet gaan hardlopen op 17 september. Nadenken en hardlopen. Voor mij een perfecte combinatie. In het verleden ben ik uit heel wat dilemma’s gekomen dankzij het hardlopen, en mijn antwoord kwam al snel. In de laatste kilometers van mijn hardlooprondje, langs de Hoge Vaart in Almere (een afstand van anderhalve kilometer) liep ik gelijk op met een motorboot in het water. De schipper van het vaartuig leek me in te willen halen, maar ik bleef de boot voor en als een Forest Gump liet ik iedereen achter me. Ik beweer altijd van niet, maar onbewust blijk ik toch hartstikke competitief te zijn.

Ik wilde de boot voorblijven, en dat is me gelukt. Tot ik rechtsaf het Humberpad insloeg. Ik besloot toen dat ik dit jaar wel de Dam tot Damloop ga doen. Misschien zal het gebeuren dat wanneer ik net de IJtunnel uitgelopen ben, ik een paar honderd meter moet wandelen, maar is dat nu zo erg? Ik vind van niet. Ik kijk het de komende week nog even aan. Mocht het hardlopen te pijnlijk worden, dan zal ik mijn startnummer moeten weggeven, maar zolang ik niets forceer en niet al te gek ga doen, moet het allemaal heel raar lopen dat ik niet mee kan doen aan de Dam tot Damloop van 2017.

Toen we laatst, Edo en ik, terugkwamen van een avondje uiteten bij de Griek zagen we aan de overkant van ons huis, aan de rand van het grote grasveld voor ons huis, een hondje aan een boom vastgebonden zitten. Mijn liefde voor dieren, of de hoeveelheid glazen wijn die ik deze avond tot me had genomen, liet zich gelden en ik stapte resoluut naar het beestje om het te bevrijden. Wederom verbaasde ik me over de slechtheid van de mens van vandaag de dag.

Het dagelijks nieuws volg ik niet meer, want wanneer je even op de hoogte wilt blijven van wat er mondiaal aan de hand is, wordt je -boem!- geconfronteerd. Teleurstellende en veroordelende tweets van de Amerikaanse president en uitspraken van andere machthebbers. Of de idiote vergeldingsdrang van aanstellerige losers die geen bommen kunnen laten afgaan en daarom dan toch maar aanzien denken te verkrijgen door op andere mensen in te rijden. Kansloze droeftoeters zijn het. Allemaal.

Maar mijn teleurstelling in de mens viel me verrassend mee op het moment toen ik dichtbij het hondje aankwam. Het arme beestje bleek helemaal niet vastgebonden te zijn. Het zat alleen maar een beetje rillerig en depressief om zich heen te kijken. Alsof het ook teleurgesteld was om alles in zijn korte hondenleventje. Misschien had het beestje wel een carrière als blindengeleidehond voor ogen, maar bleek het een verkeerde afkomst te hebben. Van het verkeerde ras. Hartstikke ongeschikt om immobiele mensen te begeleiden.

Daar zat het dier dan met zijn toekomstdroom. Niets van dit alles. Alleen een loopbaan als schoothondje lag hem in het verschiet. Een toekomstperspectief dat het dier niet zag zitten. Totaal geen uitdaging. Dan wil je de hondenkop wel even laten hangen. Honden blijken dus ook hondsmoe te kunnen zijn. Hartstikke teleurgesteld. Je weet het natuurlijk niet echt, want je kan het zo een zielig, rillerig en depressief beestje ook niet vragen. Ja, je kan het wel vragen, maar het dier zal je toch echt geen antwoord kunnen geven.

Edo opperde het idee om met het beestje langs de deuren te gaan. Hij had het hondje al bij de halsband vast. Ik kon alleen maar bedenken dat de mensen in mijn buurt hier totaal niet op zitten te wachten: Twee mannen met een hondje onder de armen die ‘s-avonds laat nog voor de deur staan. Geen weldenkend mens die op een laat tijdstip nog de deur opent. Nee, ik heb begrepen dat het tegenwoordig hot is om foto’s van gevonden voorwerpen als bankpasjes, bibliotheekkaarten en sleutelbossen op sociale media te plaatsen. Dat vind men leuk. Dat is kicken.

Dat is net zo leuk als de met smartphone geschoten foto’s waar iedereen tegenwoordig haarscherp op staat afgebeeld. Van die mensen die zogenaamd verdacht doen. We zijn achterdochtig en vertrouwen het niet, en maken een foto van die verdachte personen. Om het dan te kunnen delen op Facebook met een onderschrift waarin een handeling wordt verzonnen. Het doel om de foto zo veel mogelijk te delen. Om die ‘klootzakken’ op de foto voor eens en altijd een les te leren. Ik vind het eng, dit soort acties. Het klinkt als een moderne heksenjacht. De overtuigende veroordeling over onschuldige mensen.

Edo hoefde ik overigens niet te overtuigen om toch niet langs de deuren te gaan, want het rillende hondje vond dat namelijk ook geen goed idee. Op een gegeven moment draaide het even fanatiek raar met het koppie, waardoor het uit zijn halsband bevrijd werd. Het beest nam rap de benen, om niet meer terug te keren. Daar stonden we dan met onze goede bedoelingen, en Edo met een hondenhalsband in zijn hand. Iets waar we totaal niets mee kunnen, omdat we het niet bij onze eigen katten om kunnen doen. Naast mensen kunnen ook honden teleurstellen.