Soms lees je online iets waar je ongemakkelijk rechtop van gaat zitten. Niet omdat het wereldschokkend is, maar omdat het je confronteert met wat je dacht te weten. Zo had ik het vanmorgen met een bericht over Neanderthalers. Oermensen, ruig, zwaar aangezette wenkbrauwen, geen spoor van nuance. Zo dacht ik altijd.

Maar nu blijkt dat ze complex gereedschap maakten van botten. Niet zomaar botten, maar zorgvuldig gekozen rendierbotten waarmee ze huiden prepareerden tot kleding. Waterdichte kleding zelfs. En tassen. Dingen waar wij tegenwoordig het label handgemaakt en duurzaam op zouden plakken.

Op een vindplaats in Frankrijk vonden onderzoekers een rendierbot van 105.000 tot 132.000 jaar oud. Een leeftijd waarbij elk menselijk begrip ophoudt. Dat bot zat vol sporen van zacht weefsel, bewijs dat het langdurig gebruikt werd. Een soort prehistorische multitool die je zó in een outdoorwinkel zou kunnen leggen, mits je het een hippe merknaam geeft.

Ik zag het ineens voor me: een Neanderthaler, gehurkt bij het vuur, bezig met een huid. Niet alleen villen, maar ook vooruitdenken. “Handig voor de jacht,” bromt hij misschien, terwijl hij het bot in een leren tas stopt die hij zelf heeft genaaid met draden waarvan we nu pas weten dat ze bestonden.

Dat vooruitdenken verbaasde me. Niet omdat het zo bijzonder is, maar omdat ik mijn tijdgenoten soms al niet zie nadenken over het avondeten. Dan lees je dat onze voorouders strategisch konden plannen en een diepgaand begrip hadden van materiaal, en je vraagt je af hoe zij dat deden zonder wifi, apps of podcasts over efficiënt leven.

Het oude beeld van de lompe jager kan dus de prullenbak in. Ze waren innovatiever en intelligenter dan gedacht. En daarmee, bedacht ik tijdens het scrollen, misschien wel minder oerdom dan wij ze hebben gemaakt.

En toen merkte ik iets. Het bericht stemde me milder. Als de Neanderthaler al zoveel meer bleek te kunnen dan ik hem ooit had toegedicht, waarom kijk ik dan zo mopperend naar mijn eigen tijdgenoten? Naar de man die zijn kar midden in het gangpad laat staan of de automobilist die zijn richtingaanwijzer vergeet?

Misschien mag ik de moderne medemens toch wat hoger inschatten dan ik eerder deed. En misschien is dat, dank je wel rendierbot van 130.000 jaar oud, een goed voornemen om straks het nieuwe jaar mee te beginnen.