Soms, als ik te moe ben om nog te denken. Of als het journaal me weer te veel van de wereld heeft laten zien, zap ik wat gedachteloos door de kanalen. En dan beland ik af en toe bij Binnenstebuiten: een programma dat deels lijkt te bestaan uit mensen die hun leegte proberen te vullen met verhalen over een servies dat ze in een kringloopwinkel vonden, of over een moestuin “die helemaal past bij hun levensfilosofie”.
Ze vertellen dat dan met die ernst die alleen mensen kunnen hebben die eigenlijk niets te zeggen hebben, maar dat toch graag willen laten horen. Mensen die een oude kast met krijtverf hebben besmeurd en vervolgens beweren dat het “hun identiteit weerspiegelt”. Of een man met een baard, die trots vertelt over de aanschaf van een kroonluchter uit de Serengeti in Tanzania; die hier, bij hen, trots in het trappengat hangt. Alsof de Tanzanianen in hun lemen hutten van koeienmest en gras ruimte zouden hebben voor een kroonluchter.
Het gaat nooit over iets écht. Altijd over iets dat zogenaamd iets zegt over wie ze zijn. Maar dat juist laat zien dat ze niets meer zijn dan iedereen. Ze doen alsof ze pioniers zijn, maar in werkelijkheid wonen ze allemaal in dezelfde opengewerkte stolpboerderij, met dezelfde gietvloer, dezelfde linnen gordijnen en dezelfde vaas met uitgebloeide bloemen op een verweerde tafel.
Wat ze uniek maakt, zeggen ze zelf, is hun verhaal. Hun ‘reis’. Hun ‘ontdekkingstocht naar duurzaamheid’. En ik geloof dat ze dat echt menen. Maar ondertussen hebben ze wel een espressomachine van 1.800 euro; daarnaast staan er minimaal twee auto’s op de oprit.
Toch blijf ik soms even hangen. Want eerlijk is eerlijk; de cameravoering is prachtig, en af en toe schijnt het licht precies goed op een oude muur of een slapende kat in een vensterbank. Dan denk ik: dáár zou ik ook wel willen zitten, met een glas wijn. Zwijgend. Zonder verhaal.
Maar dan begint iemand te praten. Over een stoel. Of over de ziel van een vergeten dorp. En dan weet ik weer waarom ik verder zap. Niet omdat het niet mooi is, maar omdat het vol is van mensen die denken dat ze bijzonder zijn, terwijl ze juist zo vreselijk gewoon zijn.
Na vijf minuten is het genoeg. Klik. Volgende zender. De leegte weer even gevuld.
