Komeet

Het heelal is groot. Niet gewoon groot, maar zó groot dat je er geen begin of einde aan kunt denken. Een ruimte waarin alles verdwijnt: geluid, tijd, wijzelf. Als je er te lang over nadenkt, wordt het bijna belachelijk. Zo veel leegte, zo veel afstand, zo veel stilte dat stilte eigenlijk geen goed woord meer is. Af en toe komt er iets uit die leegte tevoorschijn, alsof het ons eraan wil herinneren dat we er maar een fractie van begrijpen. Een vriendelijk duwtje, een zacht klopje op de deur van het menselijk besef: kijk, er is meer dan wat je met een blote telescoop kunt zien.

Zoals de kleine bezoeker die nu onderweg is naar ons zonnestelsel: 3I/ATLAS, een interstellair object dat slechts heel even langskomt. Het is een passant uit een sfeer die wij alleen in theorie kennen. Het komt van ver, uit een leegte die wij ons nauwelijks kunnen voorstellen, en volgt een hyperbolische baan: even langskomen, kijken, en weer vertrekken. Wetenschappers meten wat ze kunnen. Ze houden het nuchter. CO₂, wat water en stof. Geen drama, geen romantiek. Maar dat maakt het niet minder indrukwekkend. Juist dat feitelijke heeft iets geruststellends én overweldigends tegelijk. Het is een bezoeker die ons herinnert aan de uitgestrektheid van het universum, aan het simpele maar onontkoombare feit dat er iets bestaat dat groter is dan wijzelf, groter dan al onze zorgen, plannen en agenda’s bij elkaar.

Het doet me denken aan mijn eerste hemelbelevenis: de komeet Bennett, die ik als jongetje in Den Helder móést zien. Die avond leek de lucht groter en stiller dan normaal. Samen met andere nieuwsgierige bewoners liepen we de dijk op. Het voelde bijna plechtig, alsof we naar een belangrijke afspraak gingen. Boven ons hing Bennett, een wazig vlekje dat nauwelijks helder was, maar juist daardoor een magische, futuristische en licht onheilspellende uitstraling had. De wind trok aan onze jassen, de zee ruiste zacht, en even leek alles stil te staan. Voor een kind voelt zo’n moment alsof de wereld openklapt.

Nu hoeft niemand nog de dijk op. De wereld is klein geworden. We volgen kometen live, ingezoomd, vanuit onze woonkamer. En toch: een bezoeker als 3I/ATLAS maakt die wereld ineens weer groot. Misschien is dat wel het mooiste. Hoe dichtbij alles lijkt, een komeet fluistert altijd hetzelfde: de mens is klein, tijdelijk, en onderdeel van iets dat oneindig groter is. Het universum volgt zijn eigen ritme.

2024 YR4

De kans dat de aarde wordt geraakt door een komeet is altijd een fascinerend en enigszins angstaanjagend onderwerp geweest. Recentelijk las ik op een nieuwssite dat de kans dat de komeet ‘2024 YR4’ de aarde kan raken. De kans hierop is recentelijk gestegen tot 2,3 procent. Hoewel dit percentage klein lijkt, is het aanzienlijk genoeg om wetenschappers en beleidsmakers alert te houden. De komeet ‘2024 YR4’ werd eind vorig jaar ontdekt door astronomen in Chili.

Met een diameter van meer dan 100 meter, zou een inslag van deze komeet ernstige gevolgen kunnen hebben voor de getroffen regio. Laten we eens kijken naar een doemscenario waarin deze komeet Parijs raakt. Stel je voor dat in het jaar 2032 de komeet de aarde nadert. Ondanks inspanningen van ruimteagentschappen zoals NASA en ESA om de baan van de komeet te veranderen, blijkt een inslag onvermijdelijk. Stel dat de komeet Parijs in Frankrijk raakt, een van de dichtstbevolkte en meest iconische steden ter wereld.

Bij de inslag zou de komeet een enorme explosie veroorzaken, vergelijkbaar met de kracht van duizenden atoombommen. De schokgolf zou gebouwen met de grond gelijk maken en een groot deel van de stad verwoesten. De hitte van de explosie zou alles in de directe omgeving verbranden, en een enorme krater zou ontstaan op de plek van de inslag

De impact zou niet alleen Parijs treffen, maar ook de omliggende gebieden. De schokgolf en de hitte zouden zich kilometers verspreiden, waardoor ook steden zoals Versailles en zelfs delen van Noord-Frankrijk zwaar beschadigd zouden raken. De inslag zou een enorme stofwolk de atmosfeer in sturen, wat zou leiden tot een tijdelijke afkoeling van het klimaat, vergelijkbaar met een nucleaire winter

De economische en sociale gevolgen zouden enorm zijn. Miljoenen mensen zouden dakloos raken en de infrastructuur van de regio zou volledig verwoest zijn. De wederopbouw zou jaren, zo niet decennia, duren. Bovendien zou de psychologische impact op de wereldbevolking groot zijn; het besef dat een dergelijke ramp mogelijk is, zou leiden tot een hernieuwde focus op ruimteverdediging en rampenplanning

Hoewel de kans op een inslag klein blijft, herinnert de dreiging van ‘2024 YR4’ ons eraan hoe kwetsbaar onze planeet is. Het benadrukt de noodzaak van voortdurende investeringen in ruimteonderzoek en -verdediging om dergelijke catastrofale situaties in de toekomst te voorkomen.