Rond de kerstdagen kijken we in Nederland graag naar films. Dat geldt ook voor mij. Het hoort bij die periode waarin het leven even vertraagt en er ruimte ontstaat voor verhalen die dieper gaan dan vermaak. Een van mijn favorieten is Contact van regisseur Robert Zemeckis. Geen nieuwe film, geen hype, maar juist daardoor een verhaal dat aan kracht wint, naarmate de wereld ingewikkelder wordt.

Contact opent met een scène die meteen binnenkomt. De camera hangt boven de aarde, ons drukke, kleine blauwe knikker, dat zichzelf voortdurend omgeeft met stemmen en muziek. Je hoort nieuwsfragmenten, liedjes, historische momenten, zelfs reclame uit een voorbij tijdperk. Alles samen vormt een soort hoorbaar dagboek van de mensheid. Dan trekt de camera zich terug. De aarde wordt kleiner. De geluiden vervagen. Uiteindelijk blijft er alleen stilte over, de grote lege ruimte die niets van ons nodig heeft maar waarin al onze vragen rondzweven. Het is een moment dat je ademloos achterlaat.

Het verhaal, gebaseerd op het boek van Carl Sagan, draait om Ellie Arroway, een wetenschapper die haar leven wijdt aan luisteren. Niet aan mensen, maar aan het heelal. Ze zoekt niet naar betekenis, ze zoekt naar bewijs. Ze wil weten. En Jodie Foster speelt haar precies zo: gedreven, nieuwsgierig, onvermoeibaar. Een mens die de wereld benadert via logica, methode en geduld.

Misschien voelde ik daarom zoveel herkenning. Ik zie mezelf als iemand van wetenschap. Ik wil begrijpen hoe dingen werken, hoe feiten samenhangen, waarom iets is zoals het is. Weten geeft rust en helderheid. Toch gebeurde er iets toen ik deze film zag en later het boek las. Ik kreeg een antwoord op de vraag wat geloof is en wat wetenschap. Niet als tegenstellingen, maar als manieren waarop mensen grip proberen te krijgen op dezelfde werkelijkheid. Contact liet me zien dat geloof voor veel mensen een krachtbron is. Niet omdat het te bewijzen valt, maar omdat het betekenis geeft. Een manier om de wereld te interpreteren wanneer feiten geen houvast bieden.

Hoewel ik zelf altijd zal kiezen voor weten boven aannemen, heb ik geleerd het geloof van anderen oogluikend te accepteren. Niet omdat ik het deel, maar omdat ik begrijp dat het voor hen werkt. Dat het richting geeft. Dat het voor sommigen de plek is waar wetenschap ophoudt en hoop begint.

En dat maakt Contact juist nu zo actueel. We leven in een tijd vol ruis, vol meningen die zich als feiten voordoen en feiten die worden weggewuifd omdat ze niet passen bij het eigen wereldbeeld. De spanning tussen weten en geloven lijkt groter dan ooit. Maar dit verhaal laat zien dat die twee manieren van kijken al eeuwen naast elkaar bestaan. Dat luisteren belangrijker is dan overtuigen. Dat de wereld niet vraagt om gelijkhalen, maar om begrip.

Misschien is dat waarom ik deze film rond kerst opnieuw bekijk. Het herinnert me eraan dat nieuwsgierigheid en tolerantie hand in hand kunnen gaan. Dat er ruimte is voor wetenschap én voor geloof, zolang we bereid zijn te blijven luisteren. Juist nu.