DRAY BOSMA

Het was in het voorjaar van 1977 toen het bij mij op school een rage was om penpoppetjes bovenop je pen of potlood te steken. Het waren plastic figuren van ongeveer twee centimeter groot met aan de onderkant een holte. Een gat breed genoeg voor een potlood. Een puntenslijper zonder scherp mesje, zeg maar. Je kon het plastic figuur alleen maar doelloos bovenop je potlood plaatsen. Mijn plastic figuur was een ui met een huilend gezicht. Even ter toelichting: Het was aan het einde van de jaren zeventig. Speelgoed hoefde verder niet educatief te zijn of een betekenis te hebben. Het was vermakelijk voor kinderen van die tijd. Ik denk nu dat het promotiemateriaal was ter bevordering van gebruik van fruit en groenten of van een bekend huishoudelijk merk uit de supermarkt.

Ik kan me niet meer herinneren dat ik in 1977 veel lessen heb gevolgd met een huilende ui bovenop mijn schrijfgerei, maar ik kan me wel herinneren dat ik op een middag besloot het uienfiguurtje van mijn potlood te trekken en in het ronde gat onderaan het schoolbord te verstoppen. Ik was toen -denk ik, bezig met het bedenken van toekomstige nostalgie. Het idee om in de toekomst ooit weer eens op school te komen en de huilende ui terug te vinden in het gat van het schoolbord, leek mij als tienjarig kind heel bijzonder. Ik weet niet hoe mijn brein werkt, maar ik verbaas me achteraf vaak over mijn eigen ideeën, of gedachtegang. Inmiddels ben ik tientalle jaren ouder en ben ik aan mijn denkwijze gewend geraakt. Mijn omgeving ook. Tenminste, dat hoop ik.

Eén keer heb ik de kans gehad om te checken of de huilende ui nog onderin het schoolbord was verstopt. Dit was tijdens een reünie in november van 1993. Deze was door een paar oud-klasgenoten van mij georganiseerd, maar helaas was ik er toen niet aan toegekomen. Je bent op zo’n reünie toch bezig met andere gedachten over vroeger. Ik was het penpoppetje dat moment totaal vergeten. Tot de dag erna. Toen moest ik er ineens wel aan denken. Ga er dan nog maar eens aan om oud-klasgenootjes zo ver te krijgen dat ze nogmaals met jou naar de oude basisschool willen gaan om te zien of er wel of geen hebbedingetje uit 1977 onderin een schoolbord ligt verstopt. Mijn steady reputatie van de jaren zeventig, die ik de avond ervoor had kunnen handhaven, kon dit alsnog teniet doen.

Een paar jaar na deze reünie werd de oude basisschool gesloopt. Afgedankt en niet meer langer nodig gaf de oude school geen wijsheid meer door, alleen nog maar herinneringen. Of het oude plastic figuurtje ergens onder het puin van de school is vergaan blijft voor mij een raadsel. Het kan zijn dat het penpoppetje de dag nadat ik het in het schoolbord had verstopt, alweer door een ander klasgenootje werd gevonden. Ik weet het niet en ik zal het ook nooit weten. In mijn herinnering staat mijn basisschool nog statig rechtop en wanneer ik in mijn herinnering weer door de school wandel, verwacht ik dat de plastic ui nog veilig onderin het schoolbord ligt verstopt.