Ik zit in de trein, onderweg naar huis, waarbij ik een gesprek van twee mannen oppik. Door het licht gemompel in de mondkapjes, kan ik het gesprek niet helemaal goed volgen, maar de man met de luidere stem volg ik nog wel. Ze hebben het over de evolutie van de mens, en ik denk dat het over de mens en COVID-19 gaat, maar ik heb het mis. Dit komt omdat het onderwerp ‘hedendaags weer’ steeds meer wordt verdrongen door het onderwerp ‘hedendaags corona’. De man met de luide stem heeft het over dat wij mensen door de evolutie minder goed bomen kunnen klimmen dan apen. ‘Dat verklaart veel,’ gniffel ik onverstaanbaar, binnensmonds. Veilig vanachter het mondkapje.
‘In de loop der tijd hebben we die vaardigheid verloren. Dat in bomen klimmen. Hiervoor hebben we andere dingen voor in de plaats gekregen,’ meldt hij zijn gesprekspartner. ‘Zo zijn onze lange apenarmen geëvolueerd in handige gereedschappen, waarmee we gebruiksartikelen en wapens kunnen maken.’
De man tegenover hem knikt geduldig. Uitdrukkingsloos, mede dankzij het mondmasker.
‘Het rechtop lopen,’ vervolgt hij. ‘Dat komt doordat het Afrikaanse landschap veranderde, een paar miljoen jaar geleden. Bossen werden savannes, en daar was het veiliger om rechtop te lopen. Met je kop boven het gras uit. Dan zie je wel een nijlpaard of olifant op afstand op je afkomen.’
Beiden grinniken vanachter hun masker. Ik kan het niet zien, of horen, maar dat vermoed ik.
‘En omdat we steeds minder lichaamsbeharing kregen, konden we ook langere afstanden lopen. Kilometers hardlopen zonder oververhit te raken met al dat bont op je lijf,’ verklaart de man in zijn monoloog. ‘Ze renden gewoon tot een reebok of, weet ik veel wat, uitgeput was en dan konden ze zo’n beest met een klap uitschakelen. Wist je niet, hè?’ vraagt de man. Zijn medereiziger schudt van nee.
‘Vervolgens groeide onze hersens, omdat we meer vlees gingen eten. Dat heeft met dierlijke vetten en eiwitten te maken. Het menselijk brein weegt zwaarder dan die van een chimpansee. Een dier wat veel op de mens lijkt. Hierdoor werden we slimmer dan alle andere dieren en wisten we zo de wereld te veroveren.’
De man knikt het hoofd. Hij wil benadrukken dat wat hij zegt, echt waar is.
Wanneer ik het station in Almere verlaat, denk ik onderweg naar huis nog aan het evolutieverhaal. Het klinkt geloofwaardig, maar de man zei het allemaal zo feitelijk en met poeha, dat ik twijfelde aan het verhaal.
Later lees ik een tijdschrift, dat bij thuiskomt op de mat lag, het geschreven evolutieverhaal die de man in de trein een half uur geleden brallend had voorgedragen aan zijn medereiziger.
DRAY BOSMA 